Te heheuraa tei tuuhia atu i te Apooraa Rahi i te matahiti 1976 nö te faatereraa âpï nö te monoraa i te tiàraa Peretiteni i roto i te Etaretia nei. Ua päpaì atu te Peretiteni ò W. Wallace Smith i te rata haamäramaramaraa i te nä-ô-raa ë :
« Noa atu ë, ua mätau tätou ë, e tävini noa te Peretiteni e tae noa atu i tö na ra poheraa, ua tae mau i te tau nö ù ia mäìti au i tö ù mono, e ia faataa atoà te taime e mono mai ai ò na ia ù èi Peretiteni Faatere nö te Etaretia, ia tävini ò ia èi Perofeta, èi Hiò, èi Heheu Parau ë èi Peretiteni nö te Autahuàraa Rahi, e nö te Etaretia mai te mea e tià i te Apooraa Rahi (P. F. 43:2a).»
Ua parauhia ò Wallace Bunnell Smith èi Perofeta e èi Peretiteni Faataahia, e ua parau-atoà-hia ia vaiiho-faatura-hia ò W. Wallace Smith i muri aè i te tau e piti matahiti te maoro a faaineine ai Wallace Bunnel Smith ia na iho nä roto i te haapiiraa e te faaineineraa ia na i te pae värua.
Ua vaiiho-faatura-hia ò Russell F. Ralston i tö na tiàraa i te âpooraa àpötetoro mä te haamäuruuru roa ia na nö tä na täviniraa tuutuu-òre. Nö te faaî i te pärahiraa vata nei i parauhia ai ò C. Eugene Austin metua.
Ua parau atoà ïa ë, noa atu-ä ë ua färiu-ê atu te tahi paeàu i te Atua, e vai noa-ä te muihere ö te Atua, e te tïtau nei ò ia ia tätarahapa e ia faafaite atu ia na e noaa mai ïa te haamaitaìraa värua ia tätou nei.
Nä ô atu ra, a tuu atu ai te Perofeta i tä na parau i te Apooraa Rahi : ua hiòpoà ûàna vau mä te feruriraa hohonu i te mau tau e rave rahi i te uiraa ë : « O vai ïa te mono ia ù i tö ù töroà nei ?» Nö reira, i pure pinepine atu ai au mä te höpoi atu i taua uiraa i mua i te aro ö te Atua, ia roaa mai te märamarama e te paari, e ia ìte mau vau i te hinaaro ö te Atua i te ao ra, e ia rävaì ia ù te paari e te püai nö te haapaò hoì i te reira.
A ìmi ai au i te manaò e te hinaaro ö te Atua nö te tereraa e te tupuraa ö te Patireiä, ua ineine au ia faaìte atu i teie nei parau arataìraa :
I te mau Apooraa Faatere e te mau Apooraa e te mau Hiva ä te Etaretia e i te Apooraa Rahi :
1
A. Nö tö ù nei hinaaro ia arataì-noahia tä ù Etaretia e tö ù nei Värua e nä roto i te faufaa i vaiihohia mai e Iotefa Temita Metua, ò tei faahoì mai i tä ù Etaretia, i piihia ai tö ù tävini ò Wallace Bunnell Smith nö te täviniraa i te Etaretia e èi tauturu nö tö na metua täne e nö te Apooraa Faatere ö te Peretiteniraa Mätämua ; e ia faatöroàhia ò ia èi « perofeta e èi peretiteni faataahia ».
B. E haapaò ò ia i teie faataaraa nö te höê tau mai te huru ë, e piti matahiti te maoro, a faaineine ai ò na ia na iho i te pae värua e te pae faaroo, èi reira ò ia e färiihia ai èi mono i tö na metua täne e te Peretiteni nä roto i te feruri-onoono-raa e te reo âmui ö te Etaretia.
C. Ei reira ïa, mai te mea e haamaoronoa-hia tö na oraraa, e vaiiho-faatura-hia tö ù tävini ò W. Wallace Smith ò tei haapaò maitaì roa i tä na òhipa arataìraa i te Etaretia e piti àhuru matahiti te maoro, e ia maìrihia ò ia èi « Peretiteni Hanahana ».
2
A. O tö ù tävini ò te Peretipütero ra ò Russel F. Ralston, ò tei tävini i tä ù Etaretia nä roto i te höê mau tuhaa òhipa e rave rahi te mau tau i tonohia ai ò ia èi mitinare, e i nä matahiti höê àhuru mä piti i maìri iho nei èi mero nö te Tino Ahuru-mä-piti, e tià roa ïa i teie nei ia vaiiho-faatura-hia ò ia èi mero nö taua âpooraa ra.
B. I te mea ra ë, e tävini faaroo ò ia i roto i tö ù Pätireia e mea päpü roa te utuà maitaì e roaa ia na mai te mea e tämau-ä ò ia i te turu i te mau haapiiraa tumu ä te Etaretia ò tä na i ìte ë, e mea parau mau anaè ïa. E faatöroàhia atu tö na tiàraa àpötetoro èi ìte-tià-mau i roto i tö na töroà tumu Tahuà Rahi, e nä roto i tö na ànaànatae i te faatiàtià i tö na ìte-tià mau, ò tei faaitoito mai na i tä na täviniraa nö te mau matahiti e rave rahi.
C. I raro aè i te faatereraa ä te Peretiteni nö te Tino Ahuru-mä-piti, e tonohia ò ia èi mono taa-ê ia haaparare atu i te èvaneria nä roto i te aòraa e te haapiiraa, ia navaì te taime e te itoito i te mau räveà e au ai ia na. Eiaha rä ia teimaha ò ia i te mau höpoià nö te faatereraa e te teretereraa i te mau paeàu i terä e terä fenua. Mai te mea rä ë, e mau ò ia i te faaroo, ò Vau ò te Fatu, e haamaitaì ïa vau ia na e tö na ra ùtuäfare i te haamaitaìraa tino nei, e te itoito, e te manaò hau e ravaì nö tö rätou ra mau hinaaro.
3
Nö te faaî i te pärahiraa e vata nei, te parauhia nei te Peretipütero ra ò C. Eugene Austin metua èi àpötetoro nö tä ù Etaretia. E ia haapaòhia teie parauraa nä roto i tö na faatöroàraa èi mero nö te Tino Ahuru-mä-piti i teie nei ihoä taime e tià ai, ia òre ia mutu te rëni arataìraa ä te mau mero nö te Tino Ahuru-mä-piti i roto i te mau paeàu huru rau a tävini ai rätou i raro aè i te faatereraa ä te Peretiteniraa ö te Autahuàraa rahi.
4
A. Te nä-ô faahou mai ra te Värua ë : Aore Au, ò te Atua, i faaruè atu ra ia òutou na, e àore-ä hoì i tià ia ù ia taui i tä ù ôpuaraa nö te òhipa rarahi e te faufaa roa ä te Etaretia i Faahoìhia mai ra, ò tä ù i faaue atu ia òutou ia rave. Aore atoà Vau i färiu-ê ia òutou na, e tö ù nei feiä ë. E parau mau-ä hoì te reira, àtirä noa atu ïa ë, i färiu-ê atu na te tahi pae ö òutou na ia ù nei e i tä ù nei mau ôpuaraa.
B. Nä roto i te manaò haapaò-òre e te haamarirau i tae atu ai te tahi pae i te faaea-noa-raa i te òhipa täviniraa. Ua vï te tahi pae i te mau hara rarahi ö te ao nei, òia ïa, te täivaraa, te ârearea-noa-raa, te faataèroraa ia rätou iho i te räàu taèro e te inuraa àva e te taiàtaraa, ò te tumu ïa rätou i faaruè ai i te faaroo. E te tahi paeàu, ua hahi-ê i te faateitei roa ia rätou iho, e i te pätoìraa i tä ù arataìraa nö te mau hape rii tä rätou i faariro èi ôtoheraa.
C. O òutou atoà ò tei rave i taua mau huru ra, ua aòhia hoì òutou ia tätarahapa mä te âàu haèhaa òi vaivai aè te ao. Oia mau-ä ïa, te faaarahia nei òutou ia faaâpï i tä òutou na fafauraa ia ù nei, ia riro faahou òutou èi mau täne e èi mau vahine tiàmä, e ia roaa ia òutou te hau.
D. E òre e huru-ê tä ù mau faaauraa ; te marü nei tä ù tuto e te mämä nei tä ù höpoià ia rätou ò tei hinaaro ia ù nei, e ò te haere nä te märamarama ö tö ù Värua.
W. Wallace Smith
Peretiteni ö te Etaretia
I Initipeniteni Mituri
I te 29 nö Mati 1976